Is een levensexecuteur hetzelfde als een executeur?

16 - 10 -2014

Een levensexecuteur is iemand die terwijl u nog leeft uw belangen behartigt zodra u dit zelf om wat voor reden dan ook niet meer kunt. Een levensexecuteur heeft de juridische bevoegdheid om (volledig of gedeeltelijk) namens u te mogen handelen.
Een in een “gewoon” testament benoemd executeur voert de laatste wil van een overledene uit. Hij krijgt pas na het overlijden de juridische bevoegdheid om dit te kunnen doen. Vaak wordt gedacht dat een aangewezen executeur ook vóór overlijden zijn taken mag uitoefenen, bijvoorbeeld als iemand wegens een ernstige ziekte zelf niets meer kan of bij dementie of verwardheid. Juridisch gezien is dit echter niet mogelijk, omdat een executeur pas bevoegd wordt na overlijden. In de periode daarvoor kan en mag hij nog niets. Een levensexecuteur kan in het genoemde schemergebied juist wel handelen; hij behartigt op dat moment al uw belangen.
U kunt verschillende personen tot executeur en levensexecuteur benoemen, maar u kunt ook dezelfde persoon benoemen. Wel sluiten de werkzaamheden van beiden op elkaar aan. Is de levensexecuteur op een gegeven moment goed ingevoerd in uw situatie, dan kan hij de executeur goed van informatie voorzien.
Als u niets geregeld heeft en u het zelf echt niet meer kunt, dan benoemt de rechter voor u een bewindvoerder of curator. Dit zou iemand kunnen zijn die u zelf niet gekozen zou hebben. Of iemand die u liever helemaal niet als vertrouwenspersoon gehad zou hebben.
In een levenstestament kunt u een levensexecuteur benoemen. Het levenstestament bevat volmachten, wensen, verzoeken, geboden en verboden, zowel op familiair, financieel als medisch gebied. U kunt nu al zelf kiezen wie u tot levensexecuteur wilt benoemen. Het is wel heel belangrijk dat u veel vertrouwen in die persoon heeft. Hij is degene die uw belangen gaat behartigen. Daarnaast is belangrijk welke kennis en ervaring hij heeft. Ook is het van belang dat de levensexecuteur over voldoende tijd voor uw belangenbehartiging beschikt. Het is aan te raden om, voordat u in uw levenstestament een levensexecuteur opneemt, met hem of haar goed te overleggen wat u precies verwacht en wenst.
Wat een levensexecuteur mag doen hangt af van de bevoegdheden die u hem heeft gegeven. Indien u geen uitzonderingen maakt (of bevoegdheden verdeelt), mag hij u in bijna alle gevallen vertegenwoordigen. Maar op grond van de wet zijn er enkele zaken die een levensexecuteur nooit mag doen; zoals onder meer het veranderen van uw testament of het namens u opmaken van een codicil.
In het levenstestament kunt u ook beperkende bepalingen opnemen. Zoals wanneer een levensexecuteur aan de gang kan gaan (meteen na het tekenen of pas na beschikbaarheid van een medische verklaring?), wie hem controleert als u dit zelf niet meer kunt, waarvoor hij toestemming nodig heeft etc. Kortom, u kunt helemaal een regeling op maat maken, conform uw eigen wensen.

U bepaalt bij de benoeming zelf wat de levensexecuteur eventueel mag rekenen als loon, dan wel alleen als (on)kosten in rekening mag brengen, zoals benzinekosten, postzegels etc. Is er sprake van een professionele levensexecuteur, dan is het gebruikelijk dat die zijn uurtarief in rekening brengt. Dit moet dan wel in het levenstestament zijn vastgelegd.